Izba Pamięci i Tradycji w Serocku

Izba Pamięci i Tradycji Rybackich w Serocku to samorządowa placówka, która ma charakter muzealny. Jej zadaniem jest budowanie i wzmacnianie tożsamości, patriotyzmu lokalnego oraz więzi społecznych. Dzieje się to poprzez działania wspierające podnoszenie świadomości społecznej w zakresie historii, tradycji, kultury miasta oraz całej gminy Serock.

Tradycje rybackie oraz flisackie są niezwykle ważne dla tożsamości mieszkańców Serocka, który położony jest u zbiegu Bugu i Narwi. To dzięki tym rzekom oraz przeprawie przez Narew na trakcie handlowym na Ruś powstała pierwsza osada, gród obronny, a następnie miasto.

Serock przedtem nie miał żadnego miejsca, które pełniłoby funkcję muzeum. Dlatego właśnie Izba od 2017 roku jest ważnym symbolem dla mieszkańców Serocka, którzy licznie ją odwiedzają – zarówno indywidualnie, jak i w zorganizowanych grupach. Owa placówka widnieje dumnie na kulturalnej mapie miasta oraz jest wykorzystywana między innymi w edukacji regionalnej dzieci i młodzieży.

Ekspozycja w Izbie Pamięci i Tradycji w Serocku opiera się na multimedialnym i interaktywnym przekazie, dzięki któremu zwiększona została atrakcyjność odbioru treści merytorycznych. W pierwszej sali możemy ujrzeć oś czasu, która pozwoli nam prześledzić najważniejsze wydarzenia w historii Serocka. Większość owych informacji zaprezentowana jest na dotykowych monitorach. Ponadto, treści wzbogacone są zdjęciami, a wiele z nich pochodzi z archiwów muzeów znajdujących się na terenie całego kraju. W Izbie znajdziemy informacje o:

• etymologii nazwy miasta i o tym, jak zmieniała się na przestrzeni wieków,

• wykopaliskach archeologicznych prowadzonych na terenie Serocka,

• dawnym grodzie, dziś nazywanym Barbarką,

• kościele, zarówno tym, który istnieje do dziś, jak i kościele Św. Ducha, który dwa wieki temu zniknął z mapy miasta,

• powstaniu miasta, o jego symbolach i życiu mieszkańców w średniowiecznym Serocku,

• społeczności żydowskiej, która przed II wojną światową stanowiła ponad połowę mieszkańców miasta,

• flisakach, rybakach i retmanach – silnie związanych przez wieki z historią Serocka,

• zasłużonych dla miasta mieszkańcach, szczególnych postaciach i rodach związanych z miastem i gminą.

Autorem koncepcji muzeum oraz scenariusza jego ekspozycji jest serocki regionalista – dr Sławomir Jakubczak. Od wielu lat jest on głęboko zaangażowany w przedsięwzięcia, które służą krzewieniu historii miasta i gminy Serock. Jest on również autorem większości materiałów tekstowych oraz współautorem koncepcji graficznej wysłon, prezenterów i multimediów. Dodatkowo Pan Sławomir udostępnił na potrzeby Izby szeroką kolekcją fotografii, pocztówek oraz dokumentów związanych z dawnymi dziejami Serocka. Współautorami opracowań tekstowych są także: prof. dr hab. Radosław Lolo, prof. dr hab. Janusz Grabowski, dr Mirosław Pakuła i dr Maciej Trzeciecki. Ważną rolę w powstaniu tej ekspozycji odegrał również prof. dr hab. Jacek Emil Szczepański oraz wielu innych mieszkańców i sympatyków miasta Serock.

Praca nad przygotowaniem całej ekspozycji trwała dwa lata. W tym czasie pozyskano szereg dokumentów związanych z historią Serocka, dawnych fotografii, map, zbiorów, wykonanie kopii dokumentów. Nawiązano także współpracę z ponad trzydziestoma placówkami, do których należy m.in. Archiwum Główne Akt Dawnych w Warszawie, Instytut Sztuki PAN w Warszawie, Państwowe Muzeum Archeologiczne w Warszawie, Archiwum Państwowe m.st. Warszawy Oddział w Grodzisku Mazowieckim, czy Muzeum Etnograficzne im. Marii Znamierowskiej-Prüfferowej w Toruniu.

W samym budynku zaś, w którym obecnie funkcjonuje Izba Pamięci i Tradycji Rybackich w XIX wieku była szkoła. Miejsce to potem pełniło funkcję mieszkań dla nauczycieli, a jeszcze kilka lat temu znajdowały się tu mieszkania komunalne. Przekształcenie budynku dawnej szkoły w Serocku na Izbę Pamięci i Tradycji Rybackich dofinansowane zostało ze środków Unii Europejskiej w ramach projektu: Modernizacja i rewitalizacja infrastruktury turystycznej oraz utworzenie Izby Pamięci Kultury Serocka i Tradycji Rybackich obrzeża Zalewu Zegrzyńskiego.

Działania Izby to jednak nie tylko zwiedzanie. W odpowiedzi na potrzeby mieszkańców Izba Pamięci przygotowuje okolicznościowe wystawy, między innymi plenerowe, które rozstawione w przestrzeni miejskiej zwracają uwagę na wydarzenia związane z miastem i gminą Serock, i jej mieszkańcami. W roku 2022 prezentowane są wystawy dotyczące 25-lecia serockiego ratusza, 5. urodzin Izby Pamięci, a najnowsza - usytuowana przy budynku Izby - ukazuje Serock wczoraj i dziś, a konkretnie w roku 1978 i obecnie.

Działania Izby to również udział w wydarzeniach okolicznościowych i rocznicowych, ale też ogólnopolskich akcjach, jak np. Noc Muzeów. Z tej okazji - z uwagi na charakter Izby - organizowane są wycieczki, jak na przykład „Śladami Twierdzy Napoleońskiej w Serocku”, czy zwiedzanie samego miasta z przewodnikiem.

Ponadto w ramach pracy Izby organizowane są prelekcje historyczne, wydawane są publikacje. Powstają również filmy przybliżające wydarzenia i postaci związane z miastem i gminą, których premierowe odcinki ukazują się raz w miesiącu na kanale Izby w YouTube oraz na Facebooku.

Więcej informacji można znaleźć pod linkiem: www.historia.serock.pl

Materiał informacyjny UM Serock